Gastblog door Lise Dullaerts, dé Babyslaapcoach:
Vaak krijg ik de vraag; “hoe krijg je een goede slaper?” En was het antwoord maar even eenvoudig als de vraag… Er is niet één ding dat je kan doen, dat je de garantie geeft op een goede slaper. Maar, er zijn zeker enkele zaken die je wel kan doen, zodat je de kans op een goede slaper gaat vergroten!
Laten we hiervoor even beginnen bij het begin: Wat is een goede slaper?
Dat is voor iedere ouders anders! Een goede slaper zoals we ze kennen uit de ‘boekskes’ en zoals vaak verteld wordt, zijn kleintjes die mooi volgen in de standaard schema’s en al vanaf 2-3 weken de nacht doorslapen, nooit wakker worden of problemen hebben, altijd happy zijn, nooit eens huilen bij het slapen gaan, altijd lachend wakker worden,… Als je deze opsomming leest dan denk je al snel, ok dit is absurd!
En dat is het ook! Slecht 25% van alle kinderen slaapt door op 3-4 maanden, 25% heeft nog nooit doorgeslapen tegen de leeftijd van 2 jaar.
Hierbij komt dat het ene gezin, één keer opstaan per nacht een ramp vindt en het andere gezin 3 keer per nacht een uur troosten, prima ok vindt. Er is dus niet zo iets als een standaard goede slaper! Er bestaat alleen maar een goede of slechte slaper volgens jouw ideeën en verwachtingen en die hoeven helemaal niet te voldoen aan wat ‘gezegd’ wordt.
Is er dan echt niets wat je kan doen om slapen beter te laten verlopen?
Natuurlijk wel! Belangrijk is om te weten dat slapen een biologisch gegeven is en niet zomaar natuurlijk verloopt. Wat betekent dit? Alle kids krijgen bij geboorte alles mee wat ze nodig hebben om te slapen. Maar het effectief leren al deze benodigdheden te gebruiken om tot slapen te komen? Is iets wat ze van jou als ouder moeten leren. Je hoeft hiervoor zeker geen rocket- scientist te zijn om je kleintje te helpen in dit proces, hieronder vind je alvast enkele interessante weetjes en tips!
Stap 1: Voorkom oververmoeidheid!
Zorg ervoor dat je kleintje niet over zijn wakkertijd heen gaat, anders zal je kleintje oververmoeid geraken. Dit leidt al snel tot overprikkeling en moeilijk in slapen. Indien je kleintje toch in slaap viel, zien we vaak korte dutjes omdat oververmoeide kindjes erg moeilijk de overgang kunnen maken van lichte naar diepe slaap en al zeker geen twee slaapcycli aan elkaar kunnen schakelen. Let dus goed op je kleintje zijn/haar slaapsignalen om het goede bedmoment te vinden.
Stap 2: Slaapritueel
Probeer voor elk dutje gebruik te maken van een kort slaapritueeltje. Jouw kleintje kan de klok niet lezen, maar aan de hand van je handelingen kan hij wel weten wat er zal komen. Ga je bij elk dutje hetzelfde ritueeltje toepassen, dan zal je kleintje zich veel gemakkelijker overgeven aan de slaap.
Stap 3: Slaapomgeving
Probeer je kleintje steeds in dezelfde omgeving te slapen te leggen. Zoals het ritueeltje, zal ook het consequent aanbieden van een slaapomgeving je kleintje helpen om zich over te geven aan de slaap. Dit kan zijn: de co- sleeper, het ledikantje/babybedje, de wieg, peuterbed,...
Bij de slaapomgeving hoort voor mij ook steeds white noise. Dit kan in alle mogelijke vormen, zoek hier eentje dat werkt voor jullie kleintje. Ik blijf voorstander van toestelletjes die het hele dutje kunnen afspelen. White noise, filtert omgevingsgeluid en zorgt opnieuw voor een herkenningspunt voor je kleintje. Ook een goed donkere kamer, is vanaf zo’n 6-12 weken, een echte must. Melatonine, het slaaphormoon, wordt enkel vrijgegeven in het donker en om deze reden zal voor vele kids slapen in een klare ruimte erg moeilijk worden.
Stap 4: Slaapassociaties
Wat zijn slaapassociaties? Dit zijn aanwijzingen, materialen of gedragingen die je kleintje zo sterk associeert met gaan slapen dat hij niet zonder kan. De manier waarop kinderen worden te slapen gelegd bij het begin van een dutje of voor ze de nacht in gaan, is de enige manier waarop ze weten hoe te slapen. Als ze aan het einde van een slaapcyclus wakker worden en diezelfde slaapassociatie is er niet, dan kunnen ze de slaap zelf niet vinden.
Om deze reden is het belangrijk de slaapassociaties op te delen in twee groepen: Ouder- en kinder- geassisteerde slaapassociaties.
Onder de ouder- geassisteerde associaties vind je, dragen, samen slapen, rondwandelen, wiegen, voeden tot slapen,… Deze zijn in geen enkel opzicht verkeerd! Ze vragen alleen veel energie van de ouder. Als je kleintje in slaap valt op de arm, en steeds wakker wordt als hij in bed gelegd wordt, dit gewoon heel normaal is.
Binnen de kinder- geassisteerde associaties vind je, een knuffeldoekje, bedomrander, slaapnestje, het white noise geluid, inbakerdoek/slaapzak,…
Dit zijn spulletjes die jouw kleintje steeds bij zich kan houden of rond zich heeft, zodat hij zelf de slaap kan vinden, zonder hulp van mama en/of papa.
Een jong kind zal altijd eerst een combinatie van beide vormen van slaapassociaties nodig hebben om de slaap te kunnen vinden. Na 4-6 maanden begint het meestal mogelijk te worden om als ouder steeds minder te gaan helpen en steeds meer je kleintje zelf zijn weg te laten zoeken. Dit natuurlijk wel nog steeds onder toezicht en begeleiding indien nodig.
Stap 5: Huilen en troosten
Vele ouders vinden het verschrikkelijk dat hun kleintje gaat huilen voor het slapen gaan, maar ik help graag even een mythe uit de wereld… “Dit is niet abnormaal! Eerder helemaal normaal!
Huilen is de taal van je kleintje en de belangrijkste vorm van communicatie. Er bestaat een grote kans dat je kleintje gaat huilen voor het slapen gaan, eerst en vooral om de prikkels van de dag kwijt te raken en omdat hij weet dat slapen een vorm van scheiding met zich meebrengt. Hoe graag je jouw kleintje ook ziet, je kan nooit alle stress wegnemen. Een belangrijke functie van huilen is dan ook om spanning los te laten en herstel te bevorderen. Jouw kleintje in je armen rustig laten uithuilen om te ontprikkelen is dan ook de beste aanpak, dit heet ontladingshuilen.
Het is hier niet jouw taak het huilen van je baby te stoppen of de huilperiode korter te maken. Uithuilen is vaak wat kinderen nodig hebben om de spanning van de dag vrij te laten, zodra ze uitgehuild zijn kunnen ze zich overgeven aan de slaap. Ga er niet van uit dat je baby je altijd fysiek nodig heeft als hij aan het huilen slaat, niet elk kind wordt graag opgenomen of gedragen tijdens het huilen.
Jouw aanwezigheid laten voelen kan ook op andere manieren; door tegen je kleintje te praten of te zingen, je baby te wikkelen in een T-shirt of doek dat je gedragen hebt, je kan ook een knuffeldoekje met jouw geur bij je kleintje leggen, raak je baby aan terwijl hij in zijn bed/park ligt,... Gebruik alle zintuigen van je kleintje om hem te laten voelen dat je nog steeds bij hem bent, ook heb je hem niet altijd op de arm of de borst. Ga er ook niet van uit dat je iets verkeerd doet of dat je jouw aanpak moet bijstellen omdat je kleintje nog even blijft huilen, ook al ben je hem aan het troosten. Misschien is je baby gewoon nog niet uitgehuild.
Je kleintje op een rustige en consequente manier troosten is dan ook van belang. Heel vaak bieden we 1001 verschillende zaken aan om een kleintje te helpen in slaap vallen, en dit kan nu net de stress en spanning verhogen!
Hoe pak je dit dan rustig aan? Zet je naast het bedje van je kleintje, neem hem op de arm en laat hem bij jou uithuilen. Je kan ondertussen eventueel zachtjes wiegen, zeggen dat je hem begrijpt of zachtjes toesussen of neuriën. Zodra het huilen afneemt en je kleintje rustig wordt, kan je hem in bed leggen en ook daar nog verder troosten tot hij de slaap kan vinden. Geraakt je kleintje bij het troosten en uithuilen op de arm net meer overstuur?
Dan kan je opteren om hem reeds in zijn bedje te leggen, of naast jou op het grote bed, om hem zijn ruimte te geven. Ondertussen blijf je wel aanwezig, eventueel troost je hem door aanraken of toesussen, indien je kleintje dit toelaat. Hoe rustiger je zelf bent bij het troosten, hoe beter het troosten vaak verloopt.
Deze 5 stapjes pas ik elke keer toe, bij elk kindje, ongeacht de leeftijd of het slaapprobleem. Wat is wel van belang, om jou deze stapjes eigen te maken! Daar ligt nu net de kunst van het slaapbegeleiden! De basis is voor ieder kind, en zelfs elke volwassene, gelijk maar hoe je het toepast voor je kleintje, en jezelf, is voor iedereen verschillend! Ik hoop dat deze tips jullie alvast goed op weg zetten.
Lukt het dan toch niet? Of heb je behoefte aan meer uitleg? Dan kan je aan de slag met de online slaapprogramma’s of ben je altijd vrij om contact op te nemen voor een begeleidingstraject of gewoon een kort vragenuurtje!
Slaap lekker!
Lise (De Babyslaapcoach)
Meer info over de trajecten en programma's van Lise? Klik hier. Je vindt Lise ook terug op Instagram.
